Уплыў дэфляцыйных працэсаў на пераразмеркаванне 137Cs на ворных землях
Аннотация
У артыкуле прыведзены дадзеныя па пераразмеркаванні 137Cs у выніку дэфляцыйных працэсаў. Устаноўлена, што ўздоўж натуральных і антрапагенных перашкод фарміруюцца зоны акумуляцыі дэфляцыйнага матэрыялу з павышаным утрыманнем у ім радыенукліду. На рыхласупясчаных глебах розніца ў шчыльнасці забруджвання паміж зонай пераносу і акумуляцыі дасягае 30,0 %, на пясчаных глебах – 45,0 %, на тарфяных і тарфяна-мінеральных – да 37,5 %, а на рэшткава-тарфяных і посттарфяных глебах 75,0 %. Зоны максімальнай акумуляцыі радыенуклідаў адпавядаюць паўднева-ўсходнім участкам палеў, што абумоўлена пераважнымі напрамкамі ветру. Пры гэтым варта адзначыць, што на арганагенных глебах ключавую ролю выконвае водны рэжым, бо яны маюць зоны перманентнага пераўвільгатнення, з паверхні якіх перанос глебавых часціц практычна не адбываецца.
Об авторах
В. Б. Цырыбка
Інстытут глебазнаўства і аграхіміі
Беларусь
Беларусь
Мінск
І. А. Лагачоў
Інстытут глебазнаўства і аграхіміі
Беларусь
Беларусь
Мінск
А. Г. Падаляк
Інстытут глебазнаўства і аграхіміі
Беларусь
Беларусь
Мінск
Г. М. Усцінава
Інстытут глебазнаўства і аграхіміі
Беларусь
Беларусь
Мінск
Список литературы
1. Червань, А. Н. Методические подходы и практическое применение результатов оценки деградации земель/почв Беларуси / А. Н. Червань, Н. Н. Цыбулько, В. М. Яцухно // Известия РАН. Сер. географическая. – 2022. – Т. 86. – № 1. – С. 55–68.
2. Атлас почв сельскохозяйственных земель Республики Беларусь / В. В. Лапа [и др.]; под общ. ред. В. В. Лапа, А. Ф.Черныша; Ин-т почвоведения и агрохимии. – Минск: ИВЦ Минфина, 2017. – 170 с.
3. Атлас современных и прогнозных аспектов последствий аварии на Чернобыльской АЭС на пострадавших территориях России и Беларуси; под. ред. Ю. А. Израэля, И. М. Богдевича. – М.: Фонд «Инфосфера – НИА – Природа»; Минск: Белкартография, 2009. – 140 с.
4. Цырибко, В. Б. Перераспределение <sup>137</sup> Сs дефляционными процессами / В. Б. Цырибко, А. М. Устинова, Н. Н. Цыбулько // Прыроднае асяроддзе Палеся: асаблівасці і перспектывы развіцця : зб. навук. прац VIIІ Міжнароднай канферэнцыі «Прыроднае асяроддзе Палесся і навукова-практычныя аспекты рэсурсакарыстання», Брэст, 12–14 верасня 2018 г. / Палескі аграрна-экалагічны інстытут НАН Беларусі; рэдкал. М. В. Міхальчук (гал. рэд.) [і інш.]. – Брэст: Альтернатива, 2018. – Вып. 11. – С. 103–105.
5. Dolgilevich, M. I. Wind erosion as a factor of radionuclide contamination of North Ukrainian landscapes / M. I. Dolgilevich // E.S.S.C. Newsletter 2 – 1996. – P. 16–18.
6. Черныш А. Ф. Агроэкологическая оценка и группировка дефляционноопасных земель агроландшафтов Белорусского Полесья / А. Ф. Черныш, Н. Н. Цыбулько, Л. А. Тишук // Почвоведение и агрохимия : сб. науч. тр.; Белорусский научно-исследовательский институт почвоведения и агрохимии. – Минск, 1998. – Вып. 30. – С. 23–32.
7. Цыбулько, Н. Н. Дефляция почв и горизонтальный перенос 137Сs / Н. Н. Цыбулько // Радиационная биология. Радиоэкология. – 2006. – Т. 46. – № 1. – С. 96–102.
8. Черныш, А. Ф. Миграция и аккумуляция радионуклидов в эродированных агроландшафтах Белорусского Полесья / А. Ф. Черныш, В. С. Аношко // Вестник БГУ. Сер. химия. Биология. География. – 2006. – № 1. – С. 98–102.
9. Анисимов, В. С. Вертикальная миграция <sup>137</sup>Cs чернобыльских выпадений в различных ландшафтах / В. С. Анисимов, В. К. Кузнецов, А. И. Санжаров // Радиационная биология. Радиоэкология. – 2021. – T. 61 – № 3. – С. 286–300.
Рецензия
Для цитирования:
Цырыбка В.Б., Лагачоў І.А., Падаляк А.Г., Усцінава Г.М. Уплыў дэфляцыйных працэсаў на пераразмеркаванне 137Cs на ворных землях. Почвоведение и агрохимия. 2023;(2):34-43.
For citation:
Tsyrybka V.B., Lahachou I.A., Padalyak A.G., Ustsinava H.M. Influence of deflationary processes on the redistribution of 137Cs on arable land. Soil Science and Agrochemistry. 2023;(2):34-43. (In Russ.)
Просмотров: 69
Послать статью по эл. почте 